4 mei 2017
Opdat wij niet zullen vergeten…
De afgelopen jaren bezocht ik enkele kampen in voormalig Oost-Duitsland, die diepe indruk op mij maakten.
Heel confronterend vond ik de crematoria die nog intact waren en waar je de dood bijna verstikkend om je heen voelde hangen.
Hierdoor leek het bordje met de tekst “Stilte alstublieft, uit respect voor de doden” totaal overbodig, want het ging vanzelf…
Na urenlang door het kamp gezworven te hebben en vele indrukken verder zat ik op een bankje wat te drinken toen er een klein meisje voorbij liep en mijn ogen naar haar kleine schoentjes getrokken werden.
Ondanks de bijna 30 °C liep er een rilling over mijn lijf en probeerde ik hard weer in het nu te komen met mijn gedachten om alles niet te dichtbij te laten komen.
Zó verschrikkelijk veel onmenselijk leed, zó immens veel verdriet om hen die moesten lijden en het leven lieten op de meest afschuwelijke manieren.
Verdriet wat nog generaties verder voelbaar is.
De hoogste tijd om in mijn eigen woonplaats bij de dodenherdenking aanwezig te zijn om de gevallenen van hier in stilte te herdenken.
Mooi om naast een voor mij vreemde dame in de optocht naar het kerkhof te lopen, onze blikken kruisten elkaar even, we liepen niet alleen, maar voelden ons verbonden in het respect naar hen die hun leven lieten voor onze vrijheid.
Bijzonder om in de kerk met zoveel mensen de 2 minuten stilte te beleven, nadat de kerkklokken stil werden.
Te mogen luisteren naar de schoolkinderen van groep 8 die hun geschreven gedichten voordroegen.
Moritz Tof vertelde hoe hij in de oorlog als klein jongetje van anderhalf jaar moest onderduiken, gescheiden van zijn ouders,die hij pas na de oorlog als vreemde mensen terug zou zien en zij “ineens” zijn ouders werden.
Waardoor hij zijn heit en mem en broer en zusje moest achterlaten, die hij als zijn familie beschouwde in plaats van deze “vreemde” mensen.
De prachtige nummers Imagine van John Lennon en In nije dei van de Kast werden gezongen en als afsluiter zongen we met zijn allen het Frysk Folksliet.
Waarom ik eerst 50 moest worden om hier pas bij aanwezig te zijn, werkelijk geen idee, maar ik was erbij!
Langzaam liep de kerk leeg en zag ik nog net de zon prachtig ondergaan, om morgen op een Nije dei in vrijheid weer op te mogen komen.
